Hỏi 

Tôi tên Nguyễn Thị Minh Tâm, năm nay 63 tuổi. Tôi cân nặng 113 lbs, cao 150 cm. Tôi có bệnh cao huyết áp khoảng 4 năm, nên mỗi ngày tôi uống 1 viên thuốc cao huyết áp vào sáng sớm, của bệnh viện Parkland cho toa. Tôi có sắm một máy đo huyết áp chạy bằng pin, mua ở nhà thuốc tây Walgreens. Khi nào tôi thấy máu cao, tôi lấy ra đo. Có một điều lạ là khi tôi đo máy lần thứ 2, con số khác nhau, 10 phút sau tôi đo lại lần thứ 3 con số lại khác nhau. Tôi không hiểu tại sao. Như hôm nay tôi đo 3 lần, mỗi lần cách nhau 10 phút:

Lần 1: 105/66 puse: 77

Lần 2: 95/67 puse: 73

Lần 3: 100/54 puse: 72

Vậy con số nào chính xác? Theo bác sĩ có nên đo máu nhiều lần không? Dù tôi áp dụng đúng theo tờ hướng dẫn, ngồi ngay ngắn trên bàn, đo máu bằng cánh tay trái, không nhúc nhích khi đo.

2. Uống nước “Juice” carrot thường xuyên có hại không? 2 lần/tuần, tôi x ay nhuyễn cà rốt trong máy sinh tố, vắt lấy nước uống cho sáng mắt, tôi uống được 6 tháng nay. Không ngờ cà rốt có vitamin A mà còn làm cho huyết áp của tôi không cao nữa. Lúc chưa uống cà rốt, thỉnh thoảng bên phải cái đầu của tôi hay bị giựt giựt, có cảm tưởng như là máu bị lên, bây giờ không còn hiện tượng đó nữa. Như vậy cà rốt có làm máu hạ không bác sĩ?

3. Các triệu chứng gì báo hiệu khi máu lên để biết hạn chế việc ăn uống? Ví dụ như không ăn thịt bò khi bị cao máu. Vì máy đo cho nhiều con số khác nhau nên tôi không biết máu tôi khi nào lên để đề phòng.

Xin chân thành cảm ơn bác sĩ. 

Đáp 

Thưa bà Minh Tâm,

Thư bà viết rất rõ ràng với nhiều chi tiết cho nên cũng giúp tôi dễ dàng góp ý với các câu hỏi của bà.

Xin lần lượt trả lời từng câu hỏi.

1- Về huyết áp với các con số khác nhau:

Huyết áp không cố định mà thay đổi tùy theo thời gian và tâm trạng cũng như sự hoạt động của cơ thể. Khi ta có một chút xúc động thì huyết áp cũng tạm thời lên cao một lúc. Khi ta cử động, huyết áp cũng thay đổi. Trong ngày huyết áp buổi sáng khác với buổi trưa hoặc buổi chiều…

Trở lại với trường hợp của bà, đo huyết áp 3 lần đều có con số hơi khác nhau nhưng sự khác biệt không quá đáng cho nên chấp nhận được. Trong khi đo huyết áp, ta chỉ nhúc nhích cơ thể một chút hoặc tâm trạng xúc động là huyết áp đã thay đổi rồi. Vì lẽ đó, huyết áp đo ở phòng mạch bác sĩ thường hay cao hơn khi đo ở nhà, vì tâm lý chung là khi đi khám bệnh ta cũng hơi căng thẳng một chút.

Theo tôi, huyết áp của bà tương đối ổn định nhờ uống thuốc thì cũng chỉ cần đo một lần mỗi ngày là đủ. Bà có thể đo vào buổi sáng trước khi ăn hoặc uống thuốc, hay là đo vào buổi chiều 2 giờ sau khi ăn hoặc 30 phút sau khi uống cà phê. Nên chọn một giờ nhất định mỗi ngày để đo cho kết quả giống nhau. Trước khi đo, ngồi thoải mái dăm phút. Nhớ ghi vào cuốn sổ con để dễ bề theo dõi.

2- Về carrot:

Nước juice carrot rất tốt và bà có thể uống hàng ngày như bà đang dùng bây giờ. Cà rốt chứa nhiều beta carotene. Khi được  đưa vào cơ thể, carotene được chuyển hóa thành sinh tố A. Trong 100 gr cà rốt có 12,000 microgram (mcg) carotene, có khả năng được chuyển hóa thành khoảng 6000mcg vitamin A trong cơ thể. Theo nhà thảo mộc học J.L.Hartwell thì cà rốt được dùng trong y học dân gian để trị các chứng ung thư, mụn loét có tính ung thư, chứng suy gan và suy tủy sống tại một số địa phương rải rác trên thế giới như Bỉ, Chí Lợi, Anh, Đức, Nga, Mỹ… Thí nghiệm bên Tô Cách Lan cho thấy những người ăn 200g cà rốt sống mỗi ngày, liên tục trong 3 tuần, có thể hạ mức cholesterol xuống khoảng 11%.Cà rốt không ngăn ngừa hoặc chữa được cận thị hay viễn thị nhưng khi thiếu sinh tố A, mắt sẽ không nhìn rõ trong bóng tối. Chúng ta chỉ cần ăn một củ cà rốt mỗi ngày là đủ sinh tố A để khỏi bị mù ban đêm. Nhiều người còn cho là cà rốt với số lượng sinh tố A và Beta Carotene lớn  còn có khả năng chữa và ngăn ngừa được các chứng viêm mắt, hột cườm mắt, thoái hóa võng mạc… Một số bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa nhận xét rằng cà rốt làm bớt táo bón, làm phân mềm và lớn hơn nhờ có nhiều chất xơ. Nhờ công dụng này, cà rốt cũng có thể làm giảm nguy cơ ung thư ruột già.

Với phụ nữ, cà rốt có thể mang tới nhiều ích lợi như làm giảm kinh nguyệt quá nhiều, giảm triệu chứng khó chịu trước khi có kinh, bớt bị chứng viêm âm hộ và nhiễm trùng đường tiểu tiện nhất là giảm nguy cơ bị chứng loãng xương sau thời kỳ mãn kinh.

Roberta Roberti, một nhà dinh dưỡng có uy tín ở Hoa Kỳ, đã liệt kê một số công dụng của cà rốt với cơ thể như: làm tăng tính miễn dịch, nhất là ở người cao tuổi,  giảm cháy nắng, giảm các triệu chứng khó chịu khi cai rượu, chống nhiễm trùng, chống viêm phổi, giảm bớt mụn trứng cá, tăng hồng huyết cầu, làm vết thương mau lành, giảm nguy cơ bệnh tim mạch…

3- Cao huyết áp vẫn được mệnh danh là một silent killer, vì nó không có dấu hiệu báo động. Có người than phiền hay bị nhức đầu, mất ngủ, mệt mỏi, chóng mặt… Thường thường cao huyết áp được tìm ra khi đi khám bệnh hàng năm, đo huyết áp thì mới biết. Trong trường hợp của bà, sự đo huyết áp mỗi ngày là cách để theo dõi. Nếu lên quá cao thì mình điều chỉnh thuốc cũng như thay đổi cách ăn uống. Bà không cần phải kiêng thịt bò mà ăn bớt đi và ăn nhiều rau, trái cây, cá. Nhưng về muối thì cần giới hạn vì ăn quá mặn, huyết áp lên cao.

Kính chúc bà mọi sự bình an vui vẻ với gia đình con cháu.