Hỏi 

Tôi năm nay 65 tuổi. Nhiều người nói nên uống thêm các antioxidant để tránh bệnh tật và sống lâu. Có đúng không đấy bác sĩ nhỉ? Xin bác sĩ cho tôi biết oxidant là gì và công dụng của chúng như thế nào. Rất lấy làm cảm ơn bác sĩ. 

– Nguyễn Như Tùng (San Antonio). 

Đáp 

Thưa ông Tùng,

Phải nói rằng phong trào uống antioxidant đang rất là phổ biến. Gặp nhau là các cụ đều hỏi nhau về antioxidant này antioxidant kia. Ít nhất mỗi cụ cũng uống một hoặc hai loại. Đó là do truyền tai nhau hoặc thu lượm kiến thức qua truyền thông, báo chí.

Antioxidant là những chất gì?

Thực ra đó cũng chỉ là những chất dinh dưỡng thường có sẵn trong thực phẩm mà ta dùng hàng ngày. Các antioxidant thường được nhắc nhở tới là sinh tố C, sinh tố E, Beta Carotene. Beta Carotene là tiền thân của sinh tố A. Theo kết quả của một số nhà nghiên cứu thì antioxidant, tiếng Việt gọi là chất chống oxy hóa, là chất có thể ngăn chặn phản ứng của một vài thực phẩm với oxygen. Tác dụng này rất quan trọng vì nhiều thực phẩm bị đổi mầu hoặc hư thối vì sự oxy hóa.

Trong cơ thể thì một số các nhà nghiên cứu nói rằng antioxidant có thể ngăn chặn tác hại của các phần tử gọi là gốc tự do (Free Radical). Trong sinh hoạt bình thường, tế bào tạo ra các gốc tự do. Đây là các phân tử thiếu một điện tử (electron). Để có số điện tử chẵn, gốc tự do tấn công chiếm đoạt điện tử các phân tử khác và gây ra một loạt những tổn thương cho tế bào mà kết quả là các bệnh thoái hóa, ung thư… Các nhà nghiên cứu cho rằng trong bệnh tim mạch, khi bị oxy hóa thì cholesterol xấu LDL gây ra tổn thương cho lớp lót của mạch máu. Antioxidant sẽ ngăn chặn sự oxy hóa của LDL bằng cách  vô hiệu hóa gốc tự do. Trong các bệnh ung thư, antioxidant cũng giảm nguy cơ của nhiều loại. Antioxidant làm bớt sự vẩn đục của thủy tinh thể và tránh được bệnh cườm mắt.

Do đó nhiều người uống thêm antioxidant.

Nhưng một số chuyên gia y tế lại dè dặt hơn. Họ không khuyến khích việc uống thêm một lượng quá cao antioxidant, vì:

a- Chưa có chứng minh khoa học cũng như lâm sàng về sự công hiệu của antioxidant để giảm thiểu bệnh kinh niên;

b- Không biết rõ hậu quả xa của các antioxidant khi dùng liều lượng cao;

c- Chưa biết rõ số lượng antioxidant cần thiết để phòng ngừa bệnh.

Thành ra, theo các nhà dinh dưỡng, ăn uống đầy đủ, cân bằng các chất dinh dưỡng là tốt rồi. Hà cớ chi phải đi mua những antioxidant do tổng hợp hóa chất, vừa tốn tiền mà vừa không biết công hiệu ra sao. Tuy nhiên, nếu muốn chắc ăn, ông có thể ra pharmacy mua các loại này và coi kỹ hướng dẫn để uống.