Bỏ thói quen xấu

Bỏ một thói quen xấu không phải dễ dàng. Lý do là thói quen đã được thành hình sau cả chục năm làm đi làm lại, đã trở nên “tự nhiên”, có vẻ như cần thiết với con người. Thí dụ như quen ăn mặn, uống nhiều rượu bia, ngại vận động, sống bê tha hoang loạn… từ tuổi thiếu niên mà khi thức tỉnh muốn bỏ ở tuổi trung niên, cũng cần thời gian cả tháng, có khi cả năm. Và cũng cần một sự sáng suốt, kiên nhẫn với một kế hoạch cụ thể, thực tế. Sau đây là một số gợi ý.

1.Cân nhắc điều hơn lẽ thiệt

Ngoài sự quyết tâm, cũng cần thời gian và nghị lực để tập trung vào hành vi của mình, rồi thay đổi

Trước khi muốn từ bỏ một thói quen xấu, hãy đặt câu hỏi tại sao phải bỏ,  không bỏ thì sao.

Xác định coi xem mình có thực tâm muốn loại bỏ thói xấu đó không hoặc thay thế bằng thói quen tốt nào.

Liệt kê lợi hại của thói quen lên một tờ giấy trắng, lâu lâu coi lại để tự nhắc nhở.

Chẳng hạn, hút thuốc lá cho cảm giác thoải mái, giúp suy nghĩ dễ dàng, coi có vẻ trưởng thành “người lớn”.

Nhưng nếu bỏ thuốc lá thì tránh được rủi ro ung thư, con cái không bị ảnh hưởng xấu vì hít phải khói thuốc dư, tiết kiệm được hơn 4 mỹ kim mỗi ngày cho một bao thuốc. Và thuốc lá là thủ phạm của 35% tử vong của loài người….

2.Bắt tay hành động

Muốn bỏ tật xấu không phải dễ, vì tạo ra tật xấu thì dễ mà thay đổi nó thì khó hơn rất nhiều. Nhưng vạn sự khởi đầu nan. Khi đã quyết định thì nên hành động ngay.

Leo Aikman có nói: “Thói quen xấu nên loại bỏ ngay ngày hôm nay hơn là đợi tới ngày mai. Cách tốt nhất để loại bỏ thói quen là hãy thẳng tay ném bỏ nó đi”.

Vì “Nếu không chống lại, thói quen sớm trở thành sự cần thiết”, theo St Augustine

Khi đã quyết định bỏ thuốc lá thì ném tất cả những điếu thuốc lá có trong nhà, trong xe, sở làm.

Đừng tiếc nuối: để lại vài điếu nhỡ khi cơn ghiền hành thì hít vài khói cho đỡ ngáp ngắn ngáp dài. Hoặc để đó, mai cho anh hàng xóm kẻo ném đi, phí của trời…Nhưng mai lại thèm thèm chất nicotine, bèn tặc lưỡi: chỉ hít vài hơi thôi. Nhưng quá thích thú, bèn “rít” hết điếu thuốc.

3.Loại bỏ “quyến rũ” ngựa quen đường cũ của người muốn bỏ thuốc lào, “đã chôn điếu xuống lại đào điếu lên”.

Miếng thịt nướng hôm nay ngon tuyệt, hay là ta làm một điếu thuốc lá cho thêm thú vị… Đang bí nguồn cảm hứng viết bài, hít vài khói thuốc cho có “yên sĩ phi lý thuần” inspiration.

4.Thay thế thói quen xấu bằng thói quen tốt

Nhà tranh đấu Mohandas K. Gandhi có nói, đừng bao giờ thay đổi một điều gì cho tới khi chắc chắn là điều mới tốt hơn điều mà mình muốn loại bỏ.

Thay vì hút điếu thuốc lá để có nguồn cảm hứng thì bước ra ngoài trời thở hít không khí trong lành, thư giãn tâm trí vài ba phút. Hoặc thưởng thức vị ngọt của mấy miếng cam cho dịu miệng, tỉnh táo.

5.Kêu gọi sự hỗ trợ của gia đình, bạn bè.

Cho họ hay là mình đang bỏ thuốc lá để họ tiếp tay, khích lệ, nhắc nhở khi “cầm lòng chẳng đặng” trước khói thuốc cuộn tròn bay trong không gian

6. Ghi diễn tiến việc xóa bỏ thói quen xấu

Có bị cơn “thèm” hóa chất nicotine hành không?

Làm gì để vượt qua cơn hành thuốc đó?

Từ ngày bỏ thuốc lá, trong người thấy ra sao. Còn ho khan, còn khò khè không?

Trẻ con trong nhà có thấy thoải mái, không “ngộp thở, hắt hơi” vì khói thuốc, không nhăn mũi vì mùi hôi của nicotine trên mùng màn, quần áo.

7.Tự tán thưởng, khích lệ khi đã lấy lại được quyền “kiểm soát” hành động chứ không thụ động, chiều lòng tật xấu.

Với số tiền không mua thuốc lá, ta đưa gia đình đi ăn bữa cơm chay thanh tịnh, vừa nhẹ nhàng, dễ tiêu lại vừa ít cholesterol, không sợ tắc nghẽn động mạch, suy tim, tai biến não.

8.Nếu chẳng may mắc lại thói quen cũ thì đừng tự dày vò, thoái chí buông xuôi mà bình tâm tìm hiểu lý do tái phạm rồi cương quyết đối phó.

Thèm một điếu thuốc ư?

Hãy nghĩ tới những cơn hen ho khó thở đã xảy ra hoặc những rủi ro ung thư có thể xảy ra.

Cũng hãy nghĩ tới mấy tuần lễ không hút thuốc trong người khoan khoái làm sao.

Rồi kiên tâm với kế hoạch bỏ thuốc.

9.Gia nhập nhóm “đồng bệnh” để “tương lân”

Thói quen xấu có nhiều, mà người mắc phải cũng vô số.

 Cho nên đã có những nhóm, những hội người có thói quen xấu. Họ đến với nhau để kể lể nỗi lòng, nói cho nhau nghe nguyên do đưa tới thói quen xấu, hậu quả ra sao và bây giờ muốn gì. Họ hỗ trợ nhau, tiếp tay với nhau để cùng nhau thay đổi, “xóa bỏ tật xưa”.

Bệnh Zona

Một số bạn cao tuổi của tôi bị bệnh Zona, sau một thời gian dù khỏi bệnh mà vẫn còn đau ở vùng da lưng rất trầm trọng. Xin cho biết bệnh này là bệnh gì và cách điều trị ra sao. Cảm ơn.

Trần văn Linh.                               

Trả lời

Zona là một bệnh do virus gây ra. Virus này thường tấn công những rễ dây thần kinh tủy sống ở thắt lưng và gây ra chứng đau vùng da nơi đây rất là trầm trọng. Vùng da này sẽ có những mụn nước kết thành từng mảng, thường chỉ ở một bên vùng lưng bụng. Virus này là virus gây ra bệnh thủy đậu. Khi thủy đậu khỏi thì các virus này nằm tiềm ẩn ở rễ dây thần kinh tủy sống rồi vài chục năm sau vì cơ thể già yếu, sức miễn dịch giảm thì chúng hoạt động trở lại và gây ra bệnh còn gọi là Herpes Zoster mà dân gian mình gọi là bệnh Giời leo. Bệnh bắt đầu nhẹ, chỉ hơi bị sốt với cảm giác nóng rát trên da ở vùng thần kinh bị tổn thương. Sau vài ngày xuất hiện các vùng da đỏ có các mụn nước. Bệnh có thể tái phát, đặc biệt là nếu ta đang dùng các dược phẩm làm giảm tính miễn dịch của cơ thể. Bình thường thì zona là bệnh không nguy hiểm. Nhưng người bệnh chịu một sự đau đớn ở vùng da bị bệnh liên tục có khi tới cả tháng hoặc cả năm. Cái đau kinh khủng, gậm nhấm, hành hạ cả về thể xác lẫn tinh thần này thấy ở quá bán số bệnh nhân trên 70 tuổi. Điều trị zona càng sớm càng tốt, nhất là trong vòng 72 giờ kể từ khi dấu hiệu bệnh xuất hiện.

Các dược phẩm thường dùng là acyclovir (Zovirax), famiclovir (Famvir), Valacyclovir (Valtrex).

Từ năm 2006, thuốc chích ngừa Zostavax được bào chế. Theo Cơ quan Thực Dược Phẩm Hoa Kỳ những người từ 60 tuổi trở lên, nên chích ngừa, vì theo cơ quan này, bệnh có thể xảy ra ở bất cứ tuổi nào, nhưng lớp người trên 60 thường bị zona nhiều hơn. Với lớp tuổi dưới 60 tuổi, nên hỏi ý kiến bác sĩ vì hiện nay thuốc chỉ được nghiên cứu và áp dụng với người trên 60 tuổi.

Bác sĩ Nguyễn Ý Đức.