An toàn du lịch
Chúng tôi dự định đi du lịch tại vài quốc gia ở Á
châu. Xin bác sĩ cho biết cần phải làm gì để tránh các rủi ro gây bệnh trong thời
gian này. Cảm ơn bác sĩ- Lê Du Sinh
Trả lời
Thưa ông,
Chúng tôi rất tán thành chuyện đi du lịch của ông.
Tuy nhiên xin ông và gia đình lưu ý tới mấy điểm như sau.
Thực phẩm, nấu nướng là một e ngại lớn cho mỗi lần
đi xa, nhất là tới những quốc gia đang phát triển. Ngoài việc ăn theo khẩu phần
đặc biệt vì tiểu đường, cao Cholesterol, cao huyết áp, ta còn phải để ý tới
cách thức nấu nướng, phục vụ, phẩm chất của thức ăn.
Vài quốc gia Á Châu giờ đây vẫn còn dùng phân người,
xúc vật tươi để nuôi tưới rau, mà phân tươi này nhiều khi còn ký sinh trùng. Chẳng
hạn rau không rửa kỹ, nấu không chín sẽ là nguồn gốc các bệnh sán lãi, kiết lỵ,
viêm gan. Ngoài ra còn tệ trạng bón nhiều phân hóa học, rau trái chứa nhiều hóa
chất nguy hại.
Những thủy sản tôm, cua, xò, hến của vùng nước tù
túng, nhiễm độc, thịt ôi không ướp lạnh, sữa tươi không khử trùng cũng gây ra
nhiều bệnh khác.
Tuy nhiên, để tránh bệnh tật do thức ăn, ta nên theo
lời khuyên của bác sĩ Vicenzo Marcolongo, Giám đốc một tổ chức chuyên về vấn đề
an toàn du lịch, ở Nữu Ước: “Cook it, peel it or forget it”.Ý giả là nếu ta
không nấu kỹ thực phẩm, không tự tay bóc vỏ trái cây, thì đừng có ăn, kẻo lại
mang họa vào thân. Ông ta cũng khuyên nên ăn vặt, nhiều bữa nhẹ trong ngày, với
lý do là ít thức ăn trong bao tử, dịch vị chua có thể giết bớt hoặc làm giảm độc
tính của sinh vật gây bệnh.
Nước uống cũng cũng là vấn đề quan trong cho khách
lãng du xuyên lục điạ.
Ở một số quốc gia Âu Mỹ, nước máy hầu như rất an
toàn cho moị dịch vụ cần đến nó. Nhưng ở nhiều quốc gia Á châu, nước không được
an toàn để uống hay để đánh răng. Cho nên, để tránh trở ngại du lịch, ta nên uống
nước đun sôi, nước đóng chai có hơi, nước trái cây nguyên chất, tránh uống nước
máy, nước đá cục. Cũng có thể mua ở tiệm thuốc tây, tiệm bán đồ thể thao, cắm
trại, ít viên Halazone, Potable Aqua để làm tinh khiết nước.
Đi tới các quốc gia có y khoa phòng ngừa cao thì ta
cũng không ngại mấy. Nhưng tới vùng đang được phát triển thì nên e dè các bệnh
dễ lây lan.
Bệnh do thực phẩm, nước uống nhiễm độc gây ra có thể
là viêm gan loại A và B. Các bệnh này đều chích ngừa trước khi đi.
Riêng bệnh tiêu chẩy, tháo dạ thì thường hay xẩy ra
và gây nhiều khó chịu cho người mắc bệnh. Chả thế mà trong y học Mỹ, họ đã có
danh từ riêng cho bệnh này là Traveller’s Diarrhea. Và có người đã ví: đi du lịch
để mở rộng kiến thức và để làm lỏng đại tiện.
Để tránh tiêu chẩy, do thực phẩm nước uống nhiễm
trùng gây ra, ta lại nhớ lời khuyên của BS Marcolongo là, nếu chẳng đun sôi, chẳng
nấu chín , chẳng tự bóc vỏ, thì đừng tiêu thụ.
Rồi phòng ngừa, điều trị. Làm hai viên Pepto- Bismol
bốn lần trong ngày khi ăn và khi đi ngủ, uống một viên trụ sinh Bactrim, Cipro
một lần trong ngày, giúp ngừa được phần nào.
Khi bị tiêu chẩy, điều cần làm là uống thật nhiều nước
tinh khiết có pha khoáng chất để bù chỗ nước mất đi, uống ít viên ImodiumA-D để
giảm nhịp co bóp của ruột già. Trầm trọng thì gặp bác sĩ thử nghiệm coi bệnh do
sinh vật nào gây ra để được điều trị bằng thuốc kháng sinh thích hợp.
Có bệnh kinh niên đang điều trị thì mang thuốc men đầy
đủ. Mang theo ít thuốc chống dị ứng, thuốc cảm.
Xin bác sĩ cho thuốc nhiều hơn số ngày định đi,
phòng trường hợp vui ở lại lâu hơn, hoặc có trở ngại, trì hoãn phương tiện giao
thông.
Mang theo vài món cấp cứu như băng keo, bông gòn,
cái kéo nhỏ, ống cặp sốt, thuốc mỡ trụ sinh ngoài da, lọ thuốc đau mắt, ít viên
thuốc đau nhức, sổ mủi, dị ứng (Tylenol, Aspirin, Sudafed, Benadryl, thuốc ho
Robitussin ), thuốc trị tiêu chẩy( Immodium, Lomotil ), vài chục viên thuốc
kháng sinh đa dụng như Ampicillin, Bactrim.
Khi dùng Insulin cho bệnh tiểu đường, cần được bác
sĩ chỉ cách điều chỉnh liều lượng theo múi giờ mới.
Mang theo tài liệu ghi rõ về bệnh tình đang bị, như
bệnh gì (tên bệnh bằng tiếng Anh ), đã đau bao lâu, điều trị bằng thuốc gì, dị ứng
với thuốc hay thực phẩm gì, các giải
phẫu trong quá khứ…để nếu cần phải đi khám bệnh thì có sẵn đưa cho bác sĩ nơi đến.
Chúc ông
và gia đình đi du lịch bình an.
LÀM GÌ KHI CÓ TRƯỜNG HỢP KHẨN CẤP?
Sau đây là mấy điều có thể thực hiện
nếu thấy một người trở nên hung bạo, không kiểm soát được hoặc có ý định tự tử:
1-Khi thấy
trường hợp nguy hiểm hoặc bạo động, kêu cảnh sát ngay.
Thường
thường, nhân viên công lực mới có đầy đủ phương tiện, kinh nghiệm và sẵn sàng để
giải quyết vấn đề, đặc biệt là khi có người có ý định tự tử hoặc hành hung người
khác.
Sau khi
vấn đề đã được giải quyết, người bệnh đã được điều trị, nên thông báo cho
chuyên viên tư vấn của bệnh nhân để họ theo dõi tình trạng bệnh.
2-Khi
không có bạo động, nên tìm cách tiếp xúc với bác sĩ gia đình của bệnh nhân hoặc
đưa bệnh nhân vào phòng cấp cứu ở bệnh viện. Nơi đây các nhân viên y tế trực sẽ
xét nghiệm và điều trị bệnh nhân.
Ngoài
ra, cũng có thể thông báo cho các tổ chức tín ngưỡng tôn giáo mà bệnh nhân là
tín đồ. Các vị lãnh đạo tinh thần đều có những kiến thức căn bản có thể giúp một
phần nào để giải quyết khó khân của người bệnh.
Các
trung tâm tư vấn tâm thần có nhiều dịch vụ khác nhau, như là:
-Túc trực
24/ 24 giờ tại bệnh viện hoặc trung tâm tư vấn
-Ngoại
chẩn trong đó bệnh nhân tới trung tâm để điều trị theo hẹn trước.
-Nhập bệnh
viện để điều trị.
-Chữa bệnh
bán thời gian ở bệnh viện vài ngày trong tuần và vẫn tiếp tục ở nhà và làm việc.
-Cung cấp
dịch vụ tư vấn, hướng dẫn và phòng ngừa cho trường học, cộng đồng…cách thức đối
phó với người có rối loạn tâm trí và thiết lập các chương trình để tìm hiểu và
phòng tránh khó khăn tâm thần./.
Bác sĩ
Nguyễn Ý Đức