Quốc Sách kể chuyện Ông Tăng Sâm ở đất Phì, có kẻ trùng tên
mới gây ra thảm họa giết người.
Một cư dân chạy
đến nói với bà mẹ Tăng Sâm là ông vừa gậy ra
án mạng. Bà mẹ tin tưởng con mình không làm bậy cho nên bình tâm tiếp tục
dệt vải. Một lúc sau, kẻ khác chạy tới nói to Tăng Sâm giết người. Bà mẹ vẫn
“phe lờ”. Rồi đến kẻ thứ ba hô hoán Tăng Sâm vừa mới giết người. Bà mẹ hoảng sợ,
leo qua tường chạy trốn.
Tây Du Ký ghi
chuyện Đường Tăng cùng ba môn đệ trèo đèo lội suối, băng rừng, đối phó với vô
vàn ác thú quỷ ma tới Tây Vực thỉnh Kinh.
Đường Tăng bản
chất chân tu nhưng đôi khi nhẹ dạ, cả tin. Ngộ Không lòng thành nhưng nhiều khi
nổi hứng bất tử. Bát Giái lười biếng hay dèm pha, ghen tuông. Còn Sa Tăng ngoan
ngoãn phục tùng.
Một ngày kia,
Ngộ Không phải ba lần giết quỷ để cứu Đường Tăng thì đều bị Bát Giái xúi bẩy,
ton hót với Đường Tăng rằng Ngộ Không độc ác, ham sát sanh. Đường Tăng cả tin,
ba lần đuổi Ngộ Không. Để rồi vẫn phài nhờ tài năng của Khỉ Già mới thoát được
tử vong vì quỷ ác.
Hai câu chuyện
có 2 điều đáng lưu ý: sự cả tin của người nghe và ác ý của người nói.
Hiểu ai bằng
mẹ với con, mà khi liên tục bị kẻ xấu gán cho con mình phạm tội giết người, thì
lòng tin của mẹ Tăng Sâm đối với con cũng lung lay.
Tu hành đã gần
chính quả, nhìn đời với nhiều lẽ bao dung mà để lời gièm pha, ghen tỵ tác động
thì Tam Tạng đã thiếu phần nhận định sáng suốt.
Những kẻ đưa
tin thất thiệt thì từ ban đầu đã có tà ý. Vì kém tài, đố kỵ, ghen tương. Vì
quen thói vu oan, giá họa. không muốn ai hơn mình.
Trên bình diện rộng lớn hơn thì người ta nhồi
nhét những “thông tin” ngụy tạo, không đúng sụ thật để làm lợi cho mình, cho
phe nhóm của mình. Đó là tuyên truyền xảo
trá bịp bợm. Của những chế độ độc tài. Của những người cấu kết phe nhóm, tiếm mạo
danh nghĩa lũng đoạn tập thể. Nói dối! Liên tục nói dối! Lớn tiếng nói dối! Rồi
mọi người sẽ tin theo, là chủ trương của họ.
Mới đây, tạị quốc
gia nọ, có kẻ không một chút kinh nghiệm trường đời, mà đã được tôn thành “Mặt
Trời của Thế kỷ 21”. Nhần dân bị cưỡng
bách ca tụng là lãnh đạo anh minh để rồi chịu cảnh đàn áp, bóc lột, đói khổ dăm
thập niên nữa. Phải chăng đó là hậu quả của tuyên truyền giả dối.
Bác sĩ Nguyễn
Ý Đức