Cơ Quan Tiêu Hóa
1-Chuyện gì xẩy ra sau khi ăn
Bộ máy tiêu hóa hoạt động
như một chuỗi dây truyền lật ngược:lấy toàn bộ thực phẩm và làm nhỏ đi thành
các chất hóa học. Thực phẩm mà quý vị tiêu thụ sẽ được phá vỡ bằng các dịch vị
tiêu hóa ra các phần tử rất nhỏ cho năng lượng để duy trì sự sống, thay thế các
tế bào đã chết và giúp quý vị tiếp tục hoạt động.
Giả thử quý vị ăn một chế độ
dinh dưỡng cân bằng vào buổi trưa hoặc buổi tối với thịt hoặc cá, các loại rau,
bánh mỳ, bơ và trái cây.Bữa ăn của quý vị có đủ các thành phần căn bản về thực
phẩm cần thiết: chất đạm trong thịt hoặc cá ; chất carbohydrate trong các loại
rau và trái cây; và chất béo trong thịt, cá và bơ.
2-Miệng dùng làm gì?
Miệng là nơi để thở và nói.
Nó cũng là nơi bắt đầu của sự tiêu hóa, điểm ngưng lai đầu tiên của cuộc hành
trình dài 9.1 thước đi qua ống tiêu hóa.
Ở miệng, thực phẩm được răng
nghiền nhỏ và với sự trợ giúp của lưỡi thực phẩm sẽ được hòa lẫn với nước miếng.Đây
là bước đầu của một chuỗi phản ứng hóa học để chuyển thực phẩm thành các chất
dinh dưỡng. Trong khi nhai, thực phẩm có nhiệt độ thích hợp cho sự tiêu hóa.
Miệng được má giới hạn ở hai
bên với các vòm cứng và mềm ở nóc và lưỡi là đáy.Phần của miệng ở giữa môi hoặc
má và răng được gọi là tiền đình; phần còn lại, giữa răng và cuống họng là miệng.Vòm
miệng ở phía trước của miệng và làm bằng xương. Phần còn lại là cơ bắp và mô tiếp
nối.
3-Tại sao nước miếng lại quan trọng?
Để hiểu rõ vai trò của nước
miếng, hãy nhai một miếng bánh và để ý tới cách mà miếng bánh được nếm. Khi nó
cho một vị ngọt, quý vị sẽ biết là nước miếng đã bắt đầu chuyển hỗn hợp tinh bột
trong bánh ra đường glucose và maltose.Đó là do các diêu tố amylase hoặc
ptylin.
Nước miếng còn làm nhiều việc
hơn là biến đổi tinh bột thành đường.Không có nước miếng, quý vị sẽ nuốt rất
khó.Chất nhờn trong nước miếng bám vào thức ăn và lảm ẩm nó để thức ăn được
nhai và hòa lẫn thành từng cục rồi rơi xuống cuống họng.
Một trách nhiệm thứ ba của
nước miếng là giúp cho miệng được lành mạnh.Là một chất diệt trùng nhẹ, nước miếng
sẽ tiêu hủy các vi trùng, đặc biệt loại vi trùng gây ra hư răng. Nước miếng
cũng làm sạch miệng bằng cách nuốt các vi khuẩn và những mẩu thực phẩm còn sót
lại.
4-Nước miếng từ đâu mà ra?
Quý vị có ba cặp tuyến nước miếng
tiết ra khoảng 1.4 lít chất lỏng mỗi ngày và chẩy vào miệng qua một hệ thống ống.
Mặc dù không biết tên của
chúng, quý vị có thể quen với tuyến mang tai khi còn bé: chúng sưng lên nếu bị
bệnh quai bị.Sưng hoặc không sưng, chúng là những tuyến nước miếng lớn nhất.
Tuyến dưới hàm nhỏ hơn, lớn
bằng quả óc chó trong khi các tuyến dưới lưỡi đều nhỏ nhất trong số các tuyến
nước miếng.
5-Điều gì làm chẩy nước miếng?
Mùi thơm của bánh mì mới làm
hoặc chỉ nghĩ tới nó có thể làm quý vị chấy nước miếng.Được kích thích bới các
giác quan và các kích thích tâm lý, não ra lệnh cho tuyến nước miếng tăng sản xuất.Tùy thuộc vào chất kích thích, chất
tiết có thể loãng như nước chứa diêu tố amylase hoặc đặc hơn có chất nhờn.
Không lấy làm ngạc nhiên nếu quý vị sản xuất nhiều nước miếng hơn khi ngửi thức
ăn ưa thích.
Khi bắt đầu ăn, sự nhai kích
thích sản xuất thêm nước miếng.Các vật trơn hoặc vị chua khiến nước miếng nhiều
hơn trong khi đó các vật cứng làm nước miếng ít đi.
Quý vị cũng có thể chấy nước
miếng khi bao tử hoặc phần trên của ruột non bị kích thích.
Nuốt nước miếng giúp làm
loãng hoặc dung hòa chất kích thích.
6-Thức ăn cần thời gian bao lâu để tiêu hóa?
Có thể là 24 giờ hoặc lâu
hơn sau khi bữa ăn trước khi chất bã được loại ra. Và ngay khi đó một số chất
bã được giữ lại trong ruột và được hòa lẫn với các chất phế thải của các bữa ăn
khác.
Thường thường, các cơ bắp của
ruột già đều không hoạt động nhưng nhu động vẫn xẩy ra.
Ở kết tràng, chuyển động mạnh
và bóp vào kéo ra đều có. Chúng rất uể oải , nhưng trong thời gian từ 12 tới 14
giờ, chúng pha lẫn các chất với nhau để mỗi phần của nó được tiếp cận với thành
ruột non qua đó chất lỏng được hút lại.
Ba hoặc bốn lần trong ngày,
các chuyển động lớn đều xẩy ra.Các chuyển động này sẽ đẩy các chất bã vào trực
tràng mà bình thường thì không có. Nhiều người cảm thấy các chuyển động lớn đó
sau bữa điểm tâm.
Khi phân làm căng trực tràng, cơ vòng mở ra và
quý vị cảm thấy mót đi cầu. Vì quý vị đã học để kiểm soát cơ vòng ở hậu môn,
quý vị có thể trì hoãn đi cầu cho tới lúc nào thuận thiện./.